Trong các đề thi chuyển cấp, thi đại học, thi HSG,… không thể thiếu sự xuất hiện của dạng bài đọc hiểu. Nếu con có kỹ năng đọc hiểu tốt, dạng bài này sẽ là phần ghi điểm của con. Hơn nữa, khi lớn lên, khả năng đọc hiểu và phân tích khối lượng tài liệu lớn sẽ giúp ích cho con rất nhiều trong quá trình học lên cao và đi làm.
Vậy, đối với lứa tuổi Tiểu học, các con nên được tiếp cận với kỹ năng này như thế nào?
Việc luyện tập kỹ năng đọc của con trong suốt quãng thời gian cấp 1 có thể được sắp xếp tương tự theo 4 nấc thang đầu trong mô hình tháp nhận thức của giáo sư Benjamin Bloom (thang đo Bloom): (1) Nhận biết, (2) Thông hiểu, (3) Vận dụng, (4) Phân tích. Mời cha mẹ click vào từng hình để nghiên cứu kỹ hơn về các giai đoạn luyện đọc hiểu của con cấp 1.
📍 Dành cho các con lớp 1 & lớp 2:
Trong độ tuổi lớp 1, lớp 2, các con hầu như mới làm quen từ và cụm từ đơn giản nên việc đọc chỉ dừng lại với các câu ngắn và đơn lẻ. Ví dụ: “Those are my bags” (Đó là những chiếc túi của tôi). Do đó, các bài đọc sẽ được thiết kế đơn giản, chỉ với mục đích rèn khả năng nhận biết của con. Một trong những dạng bài tập phổ biến dành cho các con lớp 1, lớp 2 là đối chiếu tranh với hình vẽ có sẵn. Theo ví dụ cha mẹ có thể thấy trên hình, để làm được bài đọc, con cần nhìn kỹ hình vẽ, đọc các câu và chọn chữ cái phù hợp với câu và hình. Bài đọc không chỉ giúp con tập làm quen với kỹ năng quan sát mà còn là cơ hội để con nhớ từ vựng và cấu trúc đơn giản.
📍 Dành cho các con lớp 3:
Lên lớp 3, các con đã được tiếp xúc với dạng đọc hiểu đoạn văn nhưng cũng mới chỉ mức thông hiểu. Ở mức độ cơ bản, con chủ yếu luyện tập dưới dạng điền từ để hoàn thành chỗ trống trong đoạn văn, đọc đoạn văn và trả lời câu hỏi ngắn, chọn đáp án đúng. Như ví dụ trong hình, các con được cho sẵn một loạt từ trong khung, con sẽ nhìn tranh và chọn từ phù hợp để điền vào đoạn văn miêu tả bức tranh đó. Với dạng bài đọc này, con sẽ gặp thử thách hơn so với 2 lớp trước, nhưng vẫn được hỗ trợ nhờ tranh vẽ và các từ gợi ý. Đây sẽ là nền tảng để con không quá bỡ ngỡ khi gặp dạng bài khó hơn ở các lớp sau.
📍 Dành cho các con lớp 4:
Các con lớp 4 sẽ được tiếp xúc với các dạng bài đọc khó hơn theo chủ đề, dạng bài tập liên quan đến bài đọc cũng đa dạng hơn. Những bài tập này tập trung vào nấc thang thứ 3 của tháp nhận thức – vận dụng. Một dạng bài tập đọc hiểu điển hình của con là đọc câu chuyện, sau đó chọn từ phù hợp trong khung để điền vào chỗ trống. Để làm tốt dạng này, con vừa cần nhớ nghĩa của từ, vừa cần dựa vào ngữ cảnh để đưa ra phương án phù hợp. Kỹ năng thử chọn – loại trừ khi làm bài đọc cũng được bắt đầu củng cố từ những bài tập như thế này. Tuy nhiên, con mới dừng lại tại kỹ năng tìm kiếm thông tin dựa trên lựa chọn có sẵn.
📍 Dành cho các con lớp 5:
Ở khối cuối cùng của cấp 1 – lớp 5, con sẽ được luyện tập đọc ở dạng đoạn văn, bài luận theo chủ đề cũng như các bài tập liên quan vô cùng đa dạng. Con sẽ chinh phục nấc thang thứ 4 – phân tích. Ngoài dạng bài tìm kiếm thông tin, con sẽ làm quen với các dạng bài có mức độ khó tăng dần. Những dạng bài này bắt đầu xuất hiện các đáp án gây nhiễu. Vì vậy, để làm được bài, con cần thêm khả năng suy luận để loại bỏ những đáp án bẫy và chọn được đáp án đúng nhất. Bài đọc của lớp 5 gần như sẽ toàn chữ, không có tranh minh họa, nên các con có thể bắt đầu từ những bài ngắn, đơn giản trước và nâng cấp dần mức độ khó lên.
Trung tâm Ngoại ngữ NP Education
